İşlettiği krom madeninin işletme ruhsatı alacaklısı tarafından haczedilen işletmeci, soluğu İcra Hukuk Mahkemesi’nde aldı.
Mahkeme, borçlu madencinin şikayetini kabul etti, işletme ruhsatına konulan haczi kaldırdı. Kararı alacaklı davalı temyiz edince devreye giren Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, işletme müsaadesinin devredilemeyeceğine, işletme ruhsatının bir bütün olarak ve yönetmelikte belirtilecek asıllar çerçevesinde devredilebileceğine dikkat çekti. Maden Kanunu’nda maden işletme ruhsatının haczedilemeyeceğine dair bir düzenlemeye yer verilmediğinin hatırlatıldığı kararda, “Yasa hususlarına nazaran maden işletme ruhsatının devredilebileceği, ipotek edilebileceği, icra dairesince satışının yapılabileceğinden işletme ruhsatı üzerine haciz konulabilir. Lakin işletme hakkı ile bütünlük teşkil eden tesis, vasıta, alet ve gerecin münferiden haczedilemeyeceği düzenlenmiştir. Somut olayda; Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğüne müzekkere yazılarak borçlunun maden işletme ruhsatı ve işletmenin tamamına haciz konduğu anlaşılmaktadır. Borçlunun talebi ruhsat üzerine haciz konulamayacağına ait olup, ruhsatla ilgili Maden Kanunu’nun 40. unsurunun uygulanması mümkün değildir. Bu durumda mahkemece istemin reddi yerine yazılı münasebetlerle haczin kaldırılması tarafında karar tesisi isabetsizdir” denildi.
Bozma kararının akabinde İcra Hukuk Mahkemesi, birinci kararında direnince bu kere devreye Yargıtay Hukuk Genel Şurası girdi. Genel Heyet kararında şu tabirlere yer verildi: “Bilindiği üzere İcra İflas Hukukunda kural olarak borçlunun malvarlığını teşkil eden mal, alacak ve hakları, alacaklılarına karşı bir çeşit teminat oluşturur. Borçlunun malvarlığını oluşturan mal, alacak ve hakları borç için haczedilebilir. Maden Kanunu’nun 40. hususunun 1. fıkrası ile madenin işletilmesi için gerekli olan ve tek başına bir paha söz eden her türlü malın münferiden haczi yasaklanmıştır. Birebir hususun 2. fıkrasında ise haczi mümkün olan değerler belirtilmiş ve hangi durumlarda haczin mümkün olacağı belirlenmiştir. Lakin haczi yasaklanan bedeller ortasında maden işletme ruhsatı bulunmamaktadır. Kaldı ki, anılan kanunun 27. unsurunda maden işletme ruhsatının diğerine devredilebileceği, 39. hususunda rehnedilebileceği, 43. hususunda üzerine ipotek tesis olunabileceği ve icra dairesince satışının yapılabileceği düzenlenmiştir. Bu durumda bilakis bir karar bulunmadığından maden işletme ruhsatı üzerine haciz konulabilir. Açıklanan nedenlerle Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma ilamına uyulması gerekirken, evvelki kararda direnilmesi adap ve yasaya karşıt olup, direnme kararı bozulmalıdır. Kararın oy birliği ile bozulmasına hükmedilmiştir.”