AA muhabirinin, Vergi Kontrol Konseyi Faaliyet Raporu’ndan derlediği bilgilere nazaran, kayıt dışı faaliyette bulunma riski taşıyan dallar, ilgili kurumlarla iş birliği yapılmak ve her türlü bilgi, bilgi ve istatistiği toplayarak oluşturulan Risk Tahlil Sistemi yoluyla tespit ediliyor.
Sistemde incelenecek mükelleflerin seçiminde risk odaklı ve objektif bilgilere dayalı metotlar kullanılırken, mükelleflerin faaliyetleri bölümler prestijiyle tahlil edilip mukayeseler yapılıyor ve böylelikle risk alanları saptanıyor.
Risk Tahlil Sistemi aracılığıyla ihbar, görüş ve teklif raporları, araştırma geliştirme raporları, projeler, hareket planları, öteki kamu kurumlardan gelen her türlü yazı ve yürütülen medya takip çalışmalarından kaynaklanan bilgiler dikkate alınarak mükellefler ile ilişkilendiriliyor, tahlil ediliyor ve incelemeye sevki sağlanıyor.
Bu çalışmayla 2018 yılında risk tahlil modeli, proje çalışmaları, görüş ve teklif raporları, öbür kurum ve kuruluşlardan gelen taleplerle yürütülen risk tahlil çalışmaları sonucunda sistem üzerinden toplam 22 bin 664 mükellef incelemeye sevk edildi. Yürütülen çalışmalarla, 4 bin 494 mükellef tahlillere tabi tutuldu. Tahlil çalışmalarında 28 bin 323 risk ögesi kıymetlendirilerek, inceleme çalışmalarında kullanılmak üzere raporlandı.
Önceki yıl yürütülen çalışmalarda ise sistem üzerinden 26 bin mükellef incelemeye sevk edilirken, yürütülen çalışmayla 10 bin 767 mükellef tahlillere tabi tutuldu. Tahlil çalışmalarında 61 bin 147 risk ögesi kıymetlendirilerek inceleme çalışmalarında kullanılmak üzere raporlandı.
Hazırlanan mükellef bilgi raporları da Bilgi İşletim Sistemi üzerinden elektronik ortamda misyonlu vergi müfettişine sunuluyor ve müfettişlerce mükellefe ait değerlendirmede bulunuluyor.
Muhasebecilere düzmece evrak takibi
Sistemin sağladığı tahliller sonucunda uydurma doküman düzenleme tertipleri ve tekrar bunlardan kaynaklı uydurma fatura kullanma fiillerine yönelik özel bir çalışma takımı kuruldu.
Yapılan çalışmalarla, uydurma evrak düzenleme istikametinden yüksek riske sahip mükellefler belirlenirken, bu mükelleflerin beyannamelerini veren mali müşavirlerle görüşmeler yapılarak, farkındalık oluşturulması sağlandı.
Bir öbür çalışmayla da muhasebecilerin, geçersiz doküman düzenleme tertipleri içerisinde bulunma durumları araştırılırken, araştırma sonucunda sahteci mükelleflerin bir kısım muhasebecilerde ağırlaştığı görüldü. Sistemde yapılan tahlillerle, uydurma doküman düzenleyicisi mükelleflerin hangi vilayetlerde ağır olduğu tespit edildi.
Bu kapsamda emniyetle görüşmeler yapılarak düzmece fatura düzenleyicisi mükelleflerle, bunların fatura temin ettikleri öbür mükellefler ortasındaki fatura akışı, paydaşlık alakaları, muhasebecilik bağlantıları üzere bilgilerden hareketle bir tertip tespit edildi. Yapılan çalışmayla, düzmece doküman tertibinde yer alan mükellefler partiler halinde incelemeye sevk edildi.
Vergi iadeleri ve akaryakıt bölümüne özel modül
Vergi kaçakçılığı ile çabada vergi iadelerine başka bir kıymet verilirken, bilgilerin takibi, iade tarafından riskli mükelleflerin ve haksız iade talep eden mükelleflerin tespit edilmesi, incelemeye sevk edilmesi ve inceleme sonuçlarının takip edilmesi maksadıyla Risk Tahlil Sistemi’nde özel bir modül geliştirilecek.
Akaryakıt kesiminde ortaya çıkması beklenen vergi kayıp ve kaçağını en aza indirmek hedefiyle da risk ögelerini belirlemek, belirlenen risk ögeleri ve elde edilen datalar ışığında tahliller yaparak riskli mükellefleri tespit etmek için de yeniden sistemde özel modül geliştirilmesi kararı alındı. Bu kapsamda, kontrol ve düzenleme sorumluluğuna sahip öbür kamu kurum ve kuruluşları ile daldaki vergi kayıp ve kaçağının önlenmesi için alınabilecek önlemler, bilgi paylaşımı ve uyum çalışmaları da başlatıldı.