Obezite sorunu Türkiye genelinde 3 milyona yakın çocuğu tehdit ediyor. Türkiye’deki çocukların Avrupa’ya nazaran obezleşme suratı 2 kat fazla. Çocukluk çağı obezitesi ve kronik hastalıkların artışına mahzur olmak için Tarım ve Orman Bakanlığı, Sıhhat Bakanlığı ve Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın ortaklaşa hayata geçirdiği “Okul Besini Logosu” uygulaması 16 Eylül’den itibaren kantinlerde uygulanmaya başlanacak. Yeni uygulama kapsamında Okul Sıhhati Bilim Kurulu’nun belirlediği kriterleri karşılamayan besinler kantine giremeyecek. Kriteri taşıyan besinlere ‘Okul Gıdası’ logosu verilecek ve kantinlerde yalnızca bu paketli besinler satılacak.
Hangi besinler?
Okul Sıhhati Bilim Şurası tarafından satışı uygun bulunmayan yiyecek ve içeceklerin başında şekerli, kolalı, gazlı ve aromalı içecekler ile cips ve tatlandırıcı katılmış yiyecekler geliyor. ‘Okul Gıdası’ logosunu ise çiğ tüketilen zerzevat ve meyveler, süt, ayran, peynir, uygun ekmekler, taze sıkılmış meyve ve zerzevat suları ve kriterlere uygun paketli yiyecek ve içecekler taşıyacak.
Tuz oranı 1.5 gramla sınırlı
Okul kantinlerinde sağlıklı besin periyodunun maksadı obezite ve sıhhatsiz beslenmeyi engellemek. Okullar açıldığında 1.5 gramdan fazla tuz barındıran 100 gramlık cips ve krakerler, 22.5 gramdan fazla şeker içeren eserler, 100 gramlık eserlerde 0.3 gram üzerinde trans yağ içeren eserler kantinlerde satılamayacak.
Tam buğdaylı sandviç
Yeni uygulama ile okul kantinlerinde satılacak 100 gramlık cips ve krakerlerde trans yağ oranı en fazla 0.3 gram, tuz ölçüsü ise 1.5 gramın üzerinde olmayacak. Piyasada satılan gazlı, kolalı içecekler, güç içecekleri, aromalı içecekler, aroma tozlu yahut meyveli içecekler de kantinlere giremeyecek. Bu eserlerin yerine taze sıkılmış meyve ve zerzevat suları, ayran, kefir satışları yapılacak. Kakaolu, şekerli eserlerde de 100 gramlık paketlerdeki şeker ve nişasta oranı 22.5 gramın üzerinde olmayacak. Kantinlerde jöleli, krema ve hindistan cevizi sütü ile şerbetli tatlılar, guarana ve guarana özü eklenmiş kafeinli içecekler satılamayacak. Kuruyemişler sossuz olarak 30 gramlık paketlerde pazarlanacak. Günlük haşlanmış yumurta, çeşnili, kepekli, tam buğday ve çavdarlı ekmeklerle yapılacak sandviçler, şekersiz sakız, doğal mineralli sular ile çiğ zerzevat ve meyvelerin satışında kısıtlama olmayacak.
‘Gözümüz logoda’
Uygulamaya dayanak veren Türk Böbrek Vakfı dün logoları tanıttı. Vakıf Lideri Timur Erk, ‘okul gıdası’ logolu besin eserlerini sanayinin üreteceğini belirterek şunları anlattı: “Standartlara uyan firmalara logoyu kullanma ve kantinde satış hakkı verilecek. Sanayi kırmızı yani ziyanlı damgası yememek için eserlerdeki tuz oranını 1.5 gramın altına çekmek zorunda. Obeziteye yalnızca şekerli eserler yol açmıyor. Tuzlu eserler de gazlı içecek tüketiminin artmasını tetikliyor. Türkiye’de her yıl yüzde 8 oranında çocuk obezitesi artıyor. Okul logolu besin eserleri sayesinde 2 yıllık müddette bu oranın yüzde 4’e düşürülmesi hedefleniyor.”
Denetim yapılacak
Okul besini kriterleri, Ulusal Eğitim Bakanlığı aracılığıyla besin işletmelerine bildirilecek. Okul, kurum müdürlükleri, bünyelerinde faaliyet gösteren besin işletmelerinin kriterlere ahenk sağlayıp sağlamadıkları konusunda kontrol yapacak. Logosuz besin satışı yapan işletmeler Ulusal Eğitim Bakanlığı’na bildirilecek.