Eğitimle ilgili okul öncesinden üniversiteye kadar bir dizi gayesi kapsayan Onbirinci Kalkınma Planı, TBMM’de görüşülmeye devam ediyor. Planın eğitim kısmındaki siyaset amaçlarını, geçmişte uygulanan Dokuzuncu ve Onuncu Kalkınma Planı gayeleriyle karşılaştıran eğitimci Alaaddin Dinçer, planlar ortasında emsal gayelerin belirlenmiş olduğuna dikkat çekiyor.
Dinçer, geçmiş 10 yıllık devirde pek çok alanda konulan gayelerin gerçekleştirilmediğini, meselelerin çözülmeyerek devam ettiğini lisana getiriyor. Beş Yıllık Kalkınma planlarının ana maksatları ortasında benzerlik, tekrar ve uyumsuzluklar olduğunu kaydeden Dinçer, karşılaştırmayı eğitime erişim, çağ nüfusunun okullaşma oranları; fiziki altyapı, donanım ve ikili eğitim; öğretmenlik ve öğretmen niteliğinin geliştirilmesi; meslek eğitimi; eğitimin niteliği, imtihanlar, ölçme ve kıymetlendirme; eğitimde teknolojinin kullanımının yaygınlaştırılması ve FATİH Projesi; yabancı lisan öğretimi üzerinden yaptı. Dinçer’in tespitleri şöyle:
‘140 bin derslik gerek’
Çağ nüfusunun net okullaşma oranlarında bütün okul cinslerinde yüzde 100’e ulaşılmamış. Bilhassa 36-60 ay çocuklarının okul öncesi eğitime erişimi sorunu devam etmekte.
Dokuzuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı başında yüzde 21.58 olan bu yaş kümesi çocukların okullaşma oranı 5 yılın sonunda 2012-2013’te ortalama yüzde 28,74, Onuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı sonunda ise 2017-2018’i kapsayacak biçimde ortalama yüzde 40.03 olmuştur.
Özel eğitime ihtiyaç duyan engelli bireylerin okullaşma oranlarında da emsal sayılar kelam konusu. Bu çocukların yüzde 50’si okullaşmadı.
Onbirinci Beş Yıllık Kalkınma Planı’nda 5 yaşın okullaşma oranının yüzde 75 olduğu, önümüzdeki 5 yılda zarurî eğitim kapsamına alınacağından bahsedilmekte. Yüzde 25’lik kalan okullaşmayan çocuk sayısının mevcut nüfusa bakarak 300 bin olacağını öngörmekteyiz. 15 bin derslik yapılıp bu sayıda öğretmen atandığında sorun büyük oranda çözülmüş olacak.
Onbirinci Beş Yıllık Kalkınma Planı’nda verilen oranlara nazaran 2 milyon 108 bin 200 öğrenci ilkokulda, 1 milyon 814 bin 41’ı ortaokulda, 291 bin 979’u ortaöğretimde ikili eğitim ve öğretim görmekte. 2017-2018 MEB İstatistiklerin’de 4 milyon 214 bin 220 öğrencinin ikili eğitim yapan okullarda okuduğu anlaşılmakta. İkili eğitim yapan öğrencilerin 30 öğrencili sınıflara dağıtılıp tam gün eğitim yapmaları için yaklaşık 140 bin 474 dersliğe ihtiyaç duyulacaktır.
Meslek eğitimi, Ak Parti’nin 17 yıllık iktidarının öncelikli sorun alanı olarak görülmüş. Sorunun tahliline yönelik 5 yıllık kalkınma planlarında amaçlar belirlenip, kampanyalar düzenlenmiş. Dokuzuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı’nın başlarında yüzde 40.04 olan okullaşma oranı Onuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı sonunda yüzde 41.81’e ulaşabilmiş. Ortadan geçen 10 yılda mesleksel eğitimde öğrenci sayısı 520 bin artmış olmasına karşın öğrenci sayısındaki genel artış nedeniyle mesleksel eğitimin artış oranı yüzde 1.80’de kalmış.
‘FATİH Projesi yok’
FATİH Projesi açıklandığında eğitimin bütün sıkıntılarına derman olacak bir reçete olarak tanıtıldı. Geniş yankılar uyandıran projeden bugün kimse kelam etmemekte.
Onbirinci Beş Yıllık Kalkınma Planı’nda da bu projeye hiç yer verilmemiş. Projenin akıbetinin ne olduğu bilinmemekte.
1.4 milyon tablet çöp, on binlerce akıllı tahta beyin travması yaşayarak aklını kaybetmek üzere. Milyarlarca lira kaynak ısraf edilmiş, israf edenlerden de rastgele bir hesap sorulmuş değil.
‘Yabancı lisan sorunu çözülmedi’
Sınavların sistem üzerindeki baskısı azalmak yerine artarak sürmekte. “Nitelikli Lise” diye açıklanan liselerin kontenjanlarının azaltılması bir yana bu yıl sayı 126 binden 139 bine çıkarılmıştır. İmtihana giren öğrenci sayısında ise bir azalma yaşanmamış. Yabancı lisan öğretimi her devrin başat sorunu olmuş, bugüne kadar sorunun tahlili için atılan adımlar öğrencilerin yabancı lisan öğretimi sıkıntısını çözmeye yetmemiştir. Öğretmen sorunu, seçmeden yetiştirmeye, yetiştirmden atamaya, atamadan sonra hakları bakımından eğitimin en kadim sorunu olma özelliğini korumaktadır.