Bakan Gül, Hakimevi’nde düzenlenen “Ceza Adalet Sisteminde Mağdur Haklarının Güçlendirilmesi Projesi” kapanış merasiminde konuşma yaptı.
Cumhuriyetin temel niteliklerinden birinin de toplumsal bir hukuk devleti olduğunu belirten Gül, “Bu prensibin gereği olarak adalet sistemimizde mağdurlar için esirgeyici ve destekleyici önlemler alıyoruz.” dedi.
“Hukuk devleti demek herkesin devletin süreçlerinden emin olduğunu hissetmesi ve inançta hissetmesidir.” sözlerini kullanan Gül şöyle konuştu:
“İşte bu duyguyu en güçlü formda yansıtmak ve yaşatmak bir hukuk devletinin temel görevidir. Mağdur hakları yalnızca Anayasamızdan yahut ülkemizin taraf olduğu milletlerarası kontratlardan kaynaklanan bir durum değil, birebir zamanda esaslı tarihimizden ve geleneğimizden de hukuk kültürümüzden de kaynaklanan bir anlayıştır. 1879 tarihinde hukuk tarihimize Türk hukukunda ceza muhakemesini düzenleyen kanun ile cürümden ziyan gördüğüne inanan kimseye şikayet hakkı, davaya katılma ve ziyanlarının giderilmesini isteme hakkı tanınmıştır.”
Gül, uzlaştırma ve arabuluculuk üzere onarıcı adalet araçlarının güçlendirilmesi ve adalete erişimin kolaylaştırılmasına ait gayelerin, yargısal faaliyetlerle daha da üste taşınacağını kaydetti.
“BAKANLIK OLARAK TAKVİMİMİZ HAZIR”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan Yargı Islahatı Stratejisi Evrakı’na ait takvimin hazır olduğunu kaydeden Gül, kelamlarına şöyle devam etti:
“Bakanlık olarak tüm takvimimiz hazırdır. Birinci yargı, paketi ikinci yargı paketi, üçüncü yargı paketi üzere. Meclisimizin takviminin müsaade verdiği ölçüde her türlü teknik desteği ve hazırlığı yaptık. Bundan sonra bütün gündem elbette Meclisimizin takdirindedir. Lakin Bakanlık ve bütün paydaşlar olarak bu belgemiz büyük bir iştirakçi süreçle hazırlanmış ve artık Meclisin iradesine sunulmuştur. Birinci paketin en kısa müddette parlamentodan geçirilerek yasalaşacağına inanıyoruz.”
DÜŞÜNCE VE TABİR ÖZGÜRLÜĞÜ
Düşünce ve söz özgürlüğünün temel hak olduğunu belirten Gül, yeni yargı paketinde de buna ait düzenlemeler olduğunu kaydetti.
“İnsansa düşünür, insansa söz eder ve insan elbette farklı düşündüğü için yaşadığı için bunu söz ettiği için de tüm bu hakları korunmak zorundadır. Hukuk devleti bunu sağlamak zorundadır.” sözlerini kullanan Gül, yeni pakette bu husustan kaynaklı farklı uygulamaların giderilmesine yönelik düzenlemeler olacağını bildirdi.
“A İSTİNAFI FARKLI B İSTİNAFI FARKLI KARAR VERMEMELİ”
Özellikle istinaf mahkemelerinin çok kıymetli bir ihtilal olduğuna işaret eden Bakan Gül, “Bir istinaf birebir bahisle ilgili farklı bir karar verebilmekte bir öteki istinaf tıpkı bahisle ilgili farklı karar verebilmektedir. Lakin bunların uygulamada farklı kararlar vermesi bireylerin yargıya olan itimadını zedelemektedir. Bir metin altına imza atmış kişi A istinafında mahkum olabilmekte, B istinafında beraat edebilmektedir. Pekala hangisi doğrudur? Hangisi doğruysa bunun bir yeknesaklık haline gelmesi gerekiyor.” tabirlerini kullandı.
Gül, uygulamalarda ortaya çıkan problemlerin çözülmesinin hukuk devletinin temel misyonu olduğunu vurguladı.
Bakan Gül, şöyle devam etti:
“Bu çerçevede birebir evrakta sanıklardan bir kısmı Yargıtay’a giderken, bir kısmı ile ilgili karar istinafta katılaştığı için infaz yapılması karşımıza çıkıyor. Fakat Yargıtay inceleme sonucunda o evraktaki tüm fiilin olmadığı hususunda bir karar verirse, bu kişinin içeride yatmış olduğu infazı, cezaevinde geçirdiği müddetler, hukuk devleti tarafından nasıl karşılanacak? İşte bu da uygulamada kesinlikle düzenlenmesi gereken alan olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu konuların birinci yargı paketinde yer alması bizim bütün arkadaşlarımızla birlikte Barolar Birliği, hocalarımız, akademisyenlerimiz, uygulamacılarla beraber varlığımız sonuçlardır. İstinaf da bu mevzularda ilgili mevzunun bir gözle Yargıtay’da görülmesini istiyor bedelli hakim, savcılarımız. Zira bu türlü hukuk güvenliği, istikrarı sağlanmış olacak. Bu taleplerimiz doküman haline getirilmiştir. Cumhurbaşkanımız tarafından kamuoyuna açıklanmıştır, Meclisimizde kanunlaştıracaktır.”
“DÜŞÜNCESİNDEN DOLAYI HİÇ KİMSE CEZAEVİNE GİRMEMELİ”
“Düşüncesinden, tabirinden, tenkidinden ötürü hiç kimsenin cezaevine girmediği bu mevzudaki düzenlemelerin elbette bir an evvel hayata geçirileceğine inanıyoruz.” değerlendirmesini yapan Gül, şunları vurguladı:
“Burada natürel ki karar verici olan mahkemelerin verdiği kesin kararlar ancak düşünce-ifade özgürlüğü üzere çok temel insan haklarına ait hususun istinaf değil Yargıtay kanun yolunun da açılarak kontrole geçilmesine biz buradan söylüyoruz. Elbette ‘O karar kesinlikle yanlıştır’ diye bir yargımız yok lakin Yargıtay da görsün niyetinden, tabirinden ötürü hiç kimse bir gün bile dahi cezaevinde kalmasın, bir gün dahi tutuklu olmasın. Bunların hepsi Yargıtay yoluyla, muhalefetiyle değerlendirilsin.”
“ADALETİN KAPISI YENİ MAĞDURİYETLER OLUŞTURULMAMALI”
Adaletin kapısının adalet dağıtan merci olduğunun altını çizen Gül, “Adaletin kapısına giden kişi, mağdur olmuş kişidir. O kapıya gelen kişi bir de adalet sistemi tarafından mağdur edilemez. Adaletin temel görevi mağduriyeti gidermektir, yeni mağduriyetler oluşturmak değil.” diye konuştu.
Bakan Gül, terörle gayret olsun, öbür hususlarda olsun yargının önüne gelen mevzularda yeni mağduriyetler oluşturmaması gerektiğini belirterek yargının elinden gelen bütün titizliği göstermesini istedi.
“FETÖ GAYRETİNDE BİLE BİZİM TEK GÖREVİMİZ ADALET TESİS ETMEK”
FETÖ ile uğraşa de değinen Bakan Gül, “FETÖ uğraşı başta olmak üzere ne olursa olsun hangi çabayı yaparsak yapalım bizi sonlandıran şey hukukun belirlediği sınırdır. Ve bizim tek görevimiz adaleti tesis etmektir.” şeklinde konuştu.
Terörle uğraş ederken de yeni mağdurların ortaya çıkarılmaması gerektiğinin altını çizen Gül şöyle konuştu:
“Aksaray’da pazardaki bir teyzeyi sen terörist üzere elindeki zerzevat meyve filesiyle alıp terörist üzere alıp, asıl kripto, asıl takiyecilerle gayret ederken öncelik sıralaması yapmayıp yeni mağdurlar oluşturursanız faal bir terörle gayret olmaz. Yargının da esasen hem soruşturma hem kovuşturmalarda bu konuda en hassas çizgiyi koruyarak çaba etmesini elbette Türk milleti olarak bekliyoruz.”
“YARGININ ‘PARDON’ DEME LÜKSÜ YOK”
Gül, yargı kurumlarına seslenerek şunları kaydetti:
“Yargının hiçbir halde ‘pardon’ deme lüksü olmadığı inancıyla ve bu konuda herkesin güvendiği sığındığı tek liman yargının, hiçbir formda bir eksiklik hiçbir biçimde kusura düşme lüksü yoktur. Cürümlünün da pak olarak gözükmeyeceği bir sistem hepimizin istek ettiği mevzudur. Tüm bu çabaları verirken herkes, yargının bu bahisteki yeni mağduriyetler oluşturmadan süreci yönetmesini beklemektedir. Bu bahiste Türk yargıçlarına güveniyoruz. Türk yargısı FETÖ’den temizlendikçe, ister alacak verecek davası olsun ister terör yargılaması olsun objektif adalet merkezli olarak çalışmasını sürdürmektedir.”
“82 GÖZÜNÜ BURAYA DİKTİ”
Adaletin tesis edilmesi konusunda eksiklikleri gidereceklerinin altını çizen Gül, “Çünkü 82 milyon gözünü buraya dikmiştir. Burada hiçbir eksiklik hiçbir kusur asla kabul edilemez. Yargı yeni mağduriyetler oluşturmadan terörle, suçluyla direkt uğraş ederek elbette bu süreci yönetmeye devam edecektir.” dedi.
Bu çerçevede isimli görüşme odalarının çok değerli bir boşluğu giderdiğine dikkati çeken Gül, şunları bildirdi:
“Şiddete uğramış ve istismara uğramış bayanlar yahut çocuklar için çok önemli hizmet olmuştur. Bugün itibariyle 56 adliyede konseyi bulunmaktadır. Burada şiddete, istismara uğramış bayan ve çocuk, failiyle yüz yüze gelmediği için objektif bir yargılama, maddi gerçeğe ulaşma manasında çok değerli bir gelişme olmuştur. Ben de Batı Adliyesinde şahsen gördüm çocuklar ve bayanları bir sefer daha örselememek ismine çok kıymetli bir gelişmeyi, hizmeti kıymetlendirmiş oldular. Hedefimiz 81 ile isimli görüşme odalarını daima birlikte yapmak.”