Uluslararası Tabiat Müdafaa Birliğinin (IUCN) yayımladığı yeni “Tehlike Altındaki Cinsler Kırmızı Listesi”ne nazaran, incelenen 105 bin 700 canlı cinsinden 28 bini tükenme tehlikesiyle karşı karşıya bulunuyor
Biyolojik çeşitliliği ele alınan her canlı cinsinin azalma eğilimi gösterdiğine dikkati çeken bilim insanları, amfibi hayvanların yüzde 40’ının, kara memelilerinin yüzde 25’inin, kuşların yüzde 14’ünün, köpek balıkları ve vatoz tiplerinin yüzde 30’nun, deniz kabuklularının yüzde 27’sinin, mercan resiflerinin yüzde 33’ünün ve kozalaklı ağaçların yüzde 34’ünün tükenme tehdidi altında olduğunu belirtti.
Bilim insanları yok oluşun en kıymetli sebebinin insan müdahalesi olduğunu vurguladı.
Son bir yıl içinde habitatların yok edilmesi ve yırtıcı hayvan eti avcılığı 7 primat çeşidinin popülasyonlarının azalmasına yol açarken, çok avlanma nedeniyle iki okyanus vatozu familyasının kuşağı tükenme noktasına geldi.
Nehirlerdeki kirlenme, baraj üretimi ve su kaynaklarının çok tüketilmesi Meksika’dan Japonya’ya kadar tatlı su canlı çeşitlerini tükenme noktasına getirirken, kereste ve tomruk elde etmek için için yapılan kesitler Madagaskar’ın gül ağacı ormanlarının, ağaç hastalıkları da Amerikan karaağaç ormanlarının kuşağının tükenme tehlikesi altındaki çeşitler ortasına girmesine yol açtı.
Listeye bu yıl yeni keşfedilen kimi çeşitler de eklendi. Bilim adamları 500’ye yakın kılçıklı taban balığı cinsini listeye dahil ederken, bunların kıymetli bir kısmının deniz debi balık avcılığı, okyanus yataklarında doğal gaz, petrol ve maden çıkarma faaliyetlerinin tehdidi altında olduğunu kaydetti.
Canlı ömrünün insanlık tarihinde daha evvel görülmemiş süratte tükenmekte olduğuna dikkati çeken IUCN Yöneticisi Jane Smart, bu tükenişi durdurmak için kararlı adımlar atılması gerektiğini vurguladı.
Birleşmiş Milletler’n mayıs ayında yayımladığı global kıymetlendirme raporunda, doğal ömür dayanak sistemlerinin insan müdahalesiyle ziyan görmesinin gezegeni tehdit ettiği vurgulanmış, 1970 yılından bu yana canlı çeşidi popülasyonlarının yüzde 60 azaldığına işaret edilmişti.
IUCN tarafından 1964 yılından bu yana yayımlanan “Tehlike Altındaki Cinsler Kırmızı Listesi”, kuşakları tükenme tehdidi altındaki hayvan, bitki, küf ve mantar tiplerinin listesini çıkarıyor.
Biyolojik çeşitliliğin durumu hakkında kritik bir gösterge sayılan liste, canlı popülasyonları, habitat ve ekoloji ve tehditlere ait datalar sağlayarak dünya genelinde etraf ve yaban hayatı muhafaza siyasetlerine tarafa veriyor.
Listede memelilerden amfibi hayvanlara, kuşlardan balıklara, mercan resiflerinden kozalaklı ağaçlara kadar 105 bin 700 canlı tipi yer alıyor.