Ramazan ayının başlaması ile birlikte fitre ölçüsü ne kadar sorusu vatandaşlar tarafından sıkça araştırılan mevzu başlıkları ortasında yer almaya başladı. 2019 fitre ölçüsü Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından belirlendi. Fitre belirlenirken bir yoksul bir müslümanın bir öğün yiyeceğini karşılıyor olabilmesi dikkate alınır. Lakin belirtilen bu fiyat zati en alt fiyat olduğu için iki öğün ve daha fazlasını vermekte kişinin kendisine kalmıştır.
Fitrenin amacı, bir yoksulun içinde yaşadığı toplumun hayat standardına nazaran bir günlük yiyeceğinin karşılanması, böylelikle bayram sevincine iştirak etmesine katkıda bulunmaktır.
Günümüzde fıtır sadakası ölçüsünün belirlenmesinde, kişinin bir günlük (iki öğün) olağan besin gereksinimini karşılayacak ölçünün ölçü alınması daha uygundur. Kişi dinen varlıklı sayılanlara, yöntemine (anne, baba, dedeler ve nineler), fürûuna (çocuk ve torunlar) ve eşine fıtır sadakası veremez. Fitreler bir yoksula verilebileceği üzere, birkaç yoksula de dağıtılabilir. Lakin bir şahsa verilen ölçü bir fitreden az olmamalıdır.
2019 FİTRE ÖLÇÜSÜ NE KADAR?
Fitre ölçüsü bu sene 23 lira olarak belirlendi. Açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Yapılan değerlendirmeler sonucunda fıtır sadakasının, Müslüman toplumların neredeyse tamamına yakın bir kesiti tarafından veriliyor olması dikkate alınarak, mevcut sosyoekonomik hayat kuralları ve bir kişinin günlük asgari besin gereksinimi göz önünde bulundurularak 2019 ramazan ayının başlangıcından 2020 yılı ramazan ayının başlangıcına kadar olan müddette 23 lira olarak belirlenmesine karar verildi.”
FİTRE NE VAKİT VERİLİR?
Fıtır sadakasının vacip olma vakti Ramazan bayramının birinci günü olmakla birlikte, bayramdan evvel de verilebilir. Hatta bu daha faziletlidir. Bununla birlikte, bayram günü yahut daha sonra da verilebilir. Lakin, bayram namazından evvel verilmesi müstehap kabul edilmiştir.
FİTRE KİMLERE VERİLİR?
Fıtır sadakası, kişinin bakmakla yükümlü olmadığı fakir müslümanlara verilir. Zekât için de birebir kural geçerlidir. Bu sebeple bir kimse zekâtını, fıtır sadakasını ve fidyesini kendi yol ve fürûuna veremez. (Usûl, bir kimsenin anası, babası, dede ve nineleri; fürûu ise; çocukları, torunları ve onların çocuklarıdır.) Ayrıyeten eşler de birbirlerine zekât, fitre ve fidye veremez.
Hanefilere nazaran aşağıda sayılanlara fitre verilmez:
a) Ana, baba, büyük ana ve büyük babalara,
b) Oğul, oğlun çocukları, kız, kızın çocukları ve bunlardan doğan çocuklara,
c) Eşine,
d) Zengine yani aslî muhtaçlıkları dışında nisap ölçüsü mala sahip olan bireye,
e) Babası varlıklı olan ergen olmamış çocuğa.
Şâfiîlere ve Ebu Yusuf’a nazaran fitre, Müslüman olmayana da verilemez.
Bunların dışındaki kardeş, teyze, dayı, amca, hala ve onların çocukları, gelin, damat, kayınpeder ve kayınvalide üzere akrabalar varlıklı değillerse kendilerine zekât, fitre ve fidye verilebilir.